Filistin ve İsrailliler Kudüs için savaşıyor

Filistinliler, geçen haftaki silahlı direniş eyleminden sonra Kudüs'teki baskıyı Kudüs için mücadele bağlamında görüyorlar.

Pazar sabahı Ağlama Duvarı yakınlarında meydana gelen silahlı direniş eyleminden saatler sonra, İsrail polisleri Filistin Yönetimi'nin Kudüs “valisi” Adnan Gheith'in Silwan köyündeki evini tekrar ziyaret etti.

Ancak bu kez polis memurları, günler önce gözaltından serbest bırakılan Gheith'i tutuklamaya gelmedi.

Ziyaretin amacı, “vali”nin, kentte Filistin Yönetimi adına yasadışı faaliyetleri olduğu iddiasıyla yetkililer tarafından kendisine uygulanan ev hapsi şartlarına uyup uymadığını kontrol etmekti.

Filistin Yönetimi Başkanı Mahmud Abbas liderliğindeki Filistin iktidarı Fetih Hareketi’nin üst düzey bir yetkilisi olan Gheith, 2018'de en üst göreve atanmasından bu yana, Kudüs Polisi tarafından en az 34 kez gözaltına alındı.

Gheith'e ayrıca Batı Şeria'ya girmesini veya Filistin Yönetimi ve El Fetih'in üst düzey temsilcileriyle temas kurmasını yasaklayan bir askeri emir de verildi.

Bu, Kudüs'te daimi mukim sıfatıyla İsrail tarafından verilmiş bir kimlik kartına sahip olan “valinin”, Kudüs Valiliği'nin A-Ram kasabasındaki karargahında çalışmak için rapor veremeyeceği anlamına gelir. Şehrin kuzeyinde, Kudüs Belediyesi sınırları dışında yer almaktadır.

Gheith'e yönelik baskılar ve bir başka Silwan sakini olan ve Kral Davud'un Mezarı yakınında bir otobüste sekiz kişiyi vurduğu iddia edilen Amir Sidawii tarafından gerçekleştirilen direniş eylemi, Filistinliler tarafından İsrail ile Kudüs için devam eden savaş bağlamında görülüyor. İsrail yönetimi altında yaşamaya devam etmek istemeyen bir Doğu Kudüs sakini bulmak zor. Yine de birçok kişi İsrail'in onları şehirde istemediğini düşünürken, Filistin Yönetimi onların orada kalmalarına yardımcı olmak için yeterli çabayı göstermiyor.

Abbas'ın kişisel bir ataması olan Gheith'in, Filistin'in Kudüs üzerindeki egemenliğinin bir sembolü olması gerekiyordu. Ama evinde ya da Kudüs Polisinin karargahında ofisinden daha fazla zaman geçirdi.

16 Filistin vilayetinden biri olan Kudüs Valiliği, biri İsrail egemenliğinde olan ve Kudüs Belediyesi sınırları içinde yer alan Arap mahalle ve köylerini içeren, diğeri ise şehri çevreleyen köylerden oluşan iki bölüme ayrılmıştır. Batı Şeria’nın Abu Dis, Eizariya, A-Ram ve Kalandiya gibi..

Gheith'in, önceki Kudüs “valileri” gibi İsrail egemenliği altındaki bölgelerde faaliyet göstermesine izin verilmiyor. Bu, Gazze Şeridi ve Eriha Bölgesine İlişkin Anlaşmanın Uygulanmasına İlişkin 1994 Yasası – Filistin Yönetimi’nin doğu da dahil olmak üzere İsrail bölgesinde siyasi, hükümet veya benzeri faaliyetler yürütmesini engelleyen Faaliyet Kısıtlaması ile uyumludur.

Son yıllarda İsrail makamları, Gheith'in faaliyetlerini ve hareketlerini kısıtlayarak ve Doğu Kudüs'te Filistin Yönetimi ile bağlantılı çeşitli etkinlik ve toplantıları yasaklayarak yasayı dayatma çabalarını hızlandırdı.

Yine de Gheith pes etmeye hazır görünmüyor. Doğu Kudüs'teki çoğu siyasi eylemci gibi, o da her zamanki gibi cüretkar.

Bu hafta Al-Qastal web sitesine verdiği röportajda, Kudüs'teki Filistinlilerin "Arapları ve Müslümanları savunmanın ilk hattında çıplak göğüsleriyle durduklarını" söyledi.

“İşgal, Kudüs'ü Siyonist/Yahudi çoğunluğu ve Arap azınlığı olan bir şehre dönüştürerek İsrailleştirmeye çalışıyor. Ancak hain, halkının vatan hakkından vazgeçer.”

“Son dört yılda Batı Şeria'ya girmem yasaklandı. Ev hapsi, Kudüs sakinini en temel insan haklarından mahrum eder. Tıp merkezlerine gidemiyorum, kızımın düğününe ve kardeşimin nişanına katılamadım.”

Gheith ve birçok Filistinli, İsrail'in, belediyeden ruhsatsız inşa edilen evlerin yıkılması, kötü belediye hizmetleri ve altyapı yatırımlarının yapılmaması da dahil olmak üzere bir dizi önlemle Arapları Kudüs'ten kovmayı planladığına inanıyor.

On binlerce Doğu Kudüs sakini, kentteki ağır konut krizi nedeniyle güvenlik bariyerinin diğer tarafında yer alan Kafr Akab gibi mahallelere taşınmak zorunda kaldı.

Ramallah, Bethlehem ve Jericho başta olmak üzere pek çok kişi Batı Şeria'da ev ve apartman daireleri satın aldı veya kiraladı. Birkaç aile de ağırlıklı olarak Yahudi mahallelerine, özellikle French Hill ve Pisgat Ze'ev'e taşındı.

Doğu Kudüslü mühendis Haitham Salman, “Kudüs'te Arap olmak kolay değil” dedi. 

“Belediyeden ev yapmak için izin almak çok zor ve pahalı. Ayrıca birçok insan belediye vergisini [arnona] ödeyemez durumda. Ev kiralamanın maliyeti de oldukça yüksektir. Bu yüzden birçok ailenin artık kalabalık mülteci kamplarının çoğuna benzeyen Kafr Akab gibi daha ucuz bölgelere taşındığını görüyorsunuz.”

Doğu Kudüs sakinlerinin karşılaştığı zorluklar, bazılarının şiddete ve diğer İsrail karşıtı faaliyetlere, özellikle de Isawiya, Şeyh Cerrah, Silwan, Eski Şehir’in  Müslüman Mahallesi , A-Tur (Dağ Dağı'nda ) ile meşgul olmasını engellemedi. 

Ağlama Duvarı yakınlarındaki direniş eyleminden kısa bir süre sonra, Şuafat'ta bazı vatandaşlar, havai fişek gösterileri ve "Allahu ekber" ilahileri ile kutlama yaptı.

Hamas, El Fetih, Filistin Halk Kurtuluş Cephesi ve Filistin Demokratik Kurtuluş Cephesi'ne bağlı aktivistlerin güçlü bir varlığa sahip olmaya devam ettiği Doğu Kudüs'te direniş eylemleri ile ilgili bu tür kutlamalar benzeri görülmemiş bir durum değil.

Silwanlı bir Fetih aktivisti olan Akram Siam, “Bu aktivistler rollerinin İsrail'in Kudüs'ü Yahudileştirme ve Arap ve İslami kimliğini silme planını engellemek olduğuna inanıyor” dedi. 

“Filistinlilerin asıl amacı, Doğu Kudüs'ün Batı Şeria ve Gazze Şeridi'nden farklı olmadığını ve Filistin devletinin başkenti olacağını kanıtlamak. İsrail ise Doğu Kudüs'ün bölünmemiş başkentinin bir parçası olduğunu kanıtlamak için sahada geri dönüşü olmayan ve yeni gerçekler yaratmak için çok çalışıyor."