MESLEK LİSESİ MEMLEKET MESELESİ / Feyzullah AKDAĞ

Birkaç yıl önce kamu spotlarında sıkça gördüğümüz başlıktaki slogan aslında tam da kitabın ortasından alınmış kesinlikle doğru bir slogandır. Bence güncelliği ve geçerliliği hala dipdiri ve taptaze bu sloganın. Evet lise tercih dönemindeyiz. 29 Temmuz’a kadar bu süreç devam edecek ve ardından iki nakil dönemi ile sona erecek. Bu yazımı hakkında çokça soru aldığım meslek liselerine ayırmak istiyorum. Toplumda bazı gerekçelere dayanarak “tembellerin lisesi” olduğu düşünülen meslek liseleri aslında büyük haksızlığa uğruyor. Avantaj ve dezavantajlarıyla maddeler halinde ele alacağım meslek liselerini. Tercih döneminde öğrenci ve velilerimize fikir vermesi dileğiyle.

Dezavantajları

• Genel olarak atölye dersleri de olduğu için öğrenciler kültür derslerinden olan fizik, kimya, biyoloji, edebiyat, matematik gibi üniversite için önemli olan dersleri diğer okul türlerinin müfredatlarına göre daha az görüyorlar. Bu da üniversiteye giriş sınavlarında bir dezavantaj olarak karşılarına çıkıyor.
• Okulda atölyede çalıştığı için yorgun olarak eve gelen öğrenci ders çalışma konusunda zorluklar yaşamaktadır.
• Okulda gördüğü ders sayısı diğer okul türlerine göre daha fazla olduğu için öğrencilerimiz zorlanabiliyor.
• Öğrenci, okuduğu lisenin toplum gözünde olumsuz bir imajı olduğunu düşündüğü için kendini tembel olarak kabul edip derslerini boşlayabiliyor.

Avantajları

• Öğrenci 10.sınıftan itibaren ilgili bölümün atölyesinde usta-çırak ilişkisiyle üç yıl boyunca çalışıp sonunda işin ustası oluyor.
• Liseden mezun olduğunda lise diploması dışında iki adet altın değerinde belgeye daha sahip oluyor. Bunlardan biri ustalık belgesi, diğeri ise iş yeri açma belgesidir. 18 yaşında meslek lisesinden mezun olan bir öğrenci artık resmi anlamda ustadır ve istediği takdirde işyerini açıp hayata atılabilir. Para kazanabilir. Oysa diğer liselerden mezun olan öğrencinin üniversite dışında böyle bir avantajı yoktur.
• Meslek liseli bir öğrenci kendi bölümünün mühendislik fakültesine gitmek istediği takdirde sadece meslek liselilerin başvurabildiği MTOK (mesleki ve teknik ortaöğretim kurumları) programı ile MTOK programı dışındaki mühendislik fakültelerine göre daha düşük puanla mühendislik fakültesine yerleşebilir. MTOK programının diğer mühendislik fakültelerinden tek farkı bir yıl hazırlık/intibak eğitimi almalarıdır. Bu şekilde beşinci yılın sonunda mühendis olarak mezun olabilirler.
• Meslek lisesi öğrencisi bölümüyle ilgili olarak iki yıllık önlisans bölümü okumak isterse ona özel ek puan verilmektedir. Bu sayede daha düşük puanla önlisans bölümüne girip tekniker olarak mezun olabilmektedir.
• Liseden sonra memur olmak isteyen meslek lisesi öğrencisi KPSS sınavıyla kendileri için açılmış teknisyenlik pozisyonlarına atanabilmektedir.
• Örgün olarak meslek lisesi okumak istemese de meslek lisesinin bu avantajlarından faydalanmak isteyen öğrencilerimiz mesleki açık öğretim ve çıraklık eğitim merkezlerine başvurabilir.
• Mesleki açık öğretimde öğrenci haftada bir ya da iki gün atölye derslerini okulda yüz yüze alır. Bu derslerden sınava girer ayrıca diğer kültür dersleri için de açık öğretim sınavlarına girer. Yeterli krediyi tamamladığı takdirde meslek lisesi öğrencisi olarak mezun olur.
• Çıraklık eğitim merkezlerinde de mesleki açık öğretimden farklı olarak öğrenci işletmelerde çalışır. İşbaşında eğitim görür ve bu süreçte belli bir miktar gelir de sağlar. Eğitimini başarıyla tamamladıktan sonra meslek lisesi öğrencisi gibi mezun olur. Bu süreçte öğrenicilerin sigortaları da Milli Eğitim Bakanlığı’nca karşılanır.
• Meslek liselerinde okul sonrası iş bulma açısından tesisat, mobilya dekorasyon, elektrik-elektronik, metal işleri, motor teknolojisi, makine teknolojisi gibi bölümlerin daha ön plana çıktığını söyleyebiliriz. Ancak yeni kurulan meslek liselerinde gelecekte daha fazla ihtiyaç duyulacak bölümler de açılmaktadır.

Sonuç olarak meslek liselerine üniversite okumadan hayata atılmaya hevesli eli yatkın öğrencilerimizin gitmesini kesinlikle tavsiye ediyorum. Meslek liselerinden herhangi bir üniversite bölümüne gitmekte kesinlikle bir engel yoktur. Ancak diğer lise türlerine göre biraz daha fazla çalışmaları gerekecektir. İlgili alanların iki yıllıkları ön lisans programları için ek puan ve ilgili alanların dört yıllık mühendislik fakülteleri için MTOK gibi cazip programlara sahip olan meslek liseleri veli ve öğrencilerimiz tarafından dikkatle düşünülmesi gereken lise türleridir. Veli ve öğrencilerimiz, tercih sürecinde her okulda teşkil edilmiş tercih danışmanlığı kurullarından detaylı bilgi alabilirler. Öğrencilerimizin istek ve düşüncelerinin de önemli olduğu asla unutulmamalıdır. Veli-öğrenci-tercih danışmanlığı zinciriyle herkes için en doğru karar alınabilir. Yeter ki olaylara gerçekçi ve bilinçli yaklaşalım. Ülkemizin kalkınması ve ilerlemesinde kilit rol oynayan ve oynayacak olan meslek liselerinin hak ettiği ilgiyi görmesini dileyerek “meslek lisesi, memleket meselesidir” diyorum.

Dua ile…